Kaynaştırma
Kaynaştırma; özel gereksinimli öğrencilerin normal gelişim gösteren akranlarından ayrılmadan eğitim almasını amaçlayan, dinamiklerini hümanizmden alan bir sistemdir. Amacı anadolu liselerine en çok öğrenciyi kazandırmak ya da üniversiteye en fazla öğrenciyi yerleştirmek değildir. Kaldı ki zaten kaynaştırma programında sınıf öğretmeninden kaynaştırma öğrencisini sınıf birincisi yapması da beklenmez. Rehber Araştırma Merkezleri tarafından düzenlenen kaynaştırma raporuyla; sınıf öğretmeninden, çocuk için özel bir destek eğitim programı ister. Sınıf öğretmeni çocuğun seviyesine uygun eğitim programını değiştirir.
Bireyselleştirilmiş eğitim planı denilen bu plan, yıl boyunca takip edilir. Aynı şekilde sınavlarda da çocuğa uygun sorular hazırlanır ve başarısı bu sorular üzerinden değerlendirilir. Kaynaştırma öğrencisi, ilköğretim süresince tüm sınıflardan geçme hakkına sahiptir. Özel davranış sorunları var ise, rehber öğretmen tarafından desteklenir. Kendi yaş grubundaki diğer çocuklarla beraber olarak sosyalleşmeleri sağlanır. Kaynaştırma öğrencisi olabildiğince ön sıralara oturtulmalıdır. Mutlaka sosyal becerilerinin ve yeteneklerinin geliştirilmesi esas alınmalıdır .Eğitim sisteminde pek çok konuda olduğu gibi kağıt üstünde harikulade uygulanan konulardan biri de kaynaştırmadır.
Kaynaştırma eğitimindeki temel amaçlardan biri özel gereksinimli bireyi topluma girmeden önce akranları ile sosyal etkileşime girme yollarını öğrenmesi fırsatı sunmak, bir diğeri ise dünyada kendilerinden başkası yokmuş gibi yetiştirlen, hayatta odtü ya da boğaziçini kazanmaktan başka problemin olmadığını düşünen çocuklara hayatın gerçeklerini göstermektir (bilenlere bi sözüm yok). Eğitim ve öğretim birilerinin övülüp birilerinin ötekileştirilemeyeceği kadar haktır . Kaynaştırma için alt yapı, yetişmiş personel, okulların fiziki uygunluğu üzerine gerekli düzenlemeler hızla yapılanmaktadır. Kaynaştırma öğrencilerimizin olduğu sınıflarda şiddet eğilimi, kaynaştırma öğrencisinden çok, bulunduğu sınıftakilerde ortaya çıkar. Hedef her zaman kaynaştırma öğrencisi olur. Malesef ki hem özel çocuk hem ailesi maddi ve manevi zarara uğratılır. Gözünün önünde taklidi yapılarak kendisiyle alay edilmesi veya derste diğer öğrenciler ya da “öğretmenler” tarafından hakarete uğraması her gün karşılaştığı, sıradan, en düşük düzeydeki aşağılamalardır. ne yazık ki bu düşük seviyedeki hasarlar, fiziksel şiddete ve maddi açıdan sömürülmeye kadar çok boyutlu olaylara dönüşür.
Bu çocukların diğer öğrencilerle aynı sınıfta eğitim almasına karşı çıkan veli ve öğretmen sayısı az değil. Kendi çocuklarının eğitimine zarar verdiğini düşünen veliler bile var. Kendi çocuklarını savunurken kaynaştırma öğrencilerinin haklarını da yok sayabiliyorlar. Kaynaştırma öğrencilerinin yasal haklarını bilmeyen kimi ailelerin bir kısmı haklarını bu konuda araştırma yapmadıkları için çocuklarını eğitimden mahrum bırakıyor.
aynaştırma öğrencilerinin bireysel farklılıklarından dolayı kendi eğitimlerinin yavaş ilerlediği söylenebilir. Fakat sınıftaki ders ortamına zarar verdiği söylenemez. Çünkü onlar bazı konuları yavaş algılarken diğer öğrenciler hem tekrar yapmış olur hem de az anladıkları konuyu tekrar etme şansı bulabilirler. Çünkü, kaynaştırma öğrencisi olmadığı halde konuyu anlamadığı halde öğretmenine soru sormaktan, konunun tekrar edilmesini istemekten çekinen bir sürü öğrenci var.
Aslında sınıfta ders ortamını sekteye uğratan asıl öğrenciler “haylaz öğrenciler”dir. Haylaz bir öğrenci bazen tek başına dersin 5 veya 10 dakikasını meşgul edebiliyor. MEB’in bu noktada açık net tavır alması gerekir. Bu konuda yasal prosedürü belki de sadece rehber bilgi eksikliği bulunmaktadır. Bu konuda ilgili görevli müdür yardımcısı organize öğretmenlerine düzenli toplantı yapılmasını sağlamalıdır. Ayrıca, ilgili müdür yardımcısı gerek okulla gerek rehabilitasyon merkezi ile süreci takip etmesi gerekmektedir. Bu konu Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği 72. Madde ‘sinde detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Eğer,
- Eğer ilgili müdür yardımcısı bu toplantılarla ilgili süreci iyi takip ederse,
- Öğretmenlerin bu konuda birbirleriyle etkileşimi sağlanırsa,
- Rehber öğretmenler branş öğretmenlerine özür türleri konusunda ve bu duruma bağlı olarak nerede ve nasıl davranacakları konusunda bilgi verilirse MEB’in, velilerin ve toplumun kaynaştırma öğrencilerinden bekledikleri başarı kaçınılmaz olacaktır. Özel eğitime ihtiyacı olan bu çocukların bir eğitim imkânına kavuşturularak akranlarıyla sosyal bütünleşmesi sağlanacak aynı zamanda kendini kabul etmesinin ve çevresinden kabul görmesinin sürecini yönetme fırsatı yakalayabilecektir.
Sevgiler...