Mental Retardasyon
Her çocuk bir diğerinden farklıdır. Her çocuğun kendine özgü bedensel, bilişsel,sosyal ve duygusal bir yapısı vardır. Bazı çocuklar bilişsel davranışlarda, duyuşsal motor özelliklerde, iletişim becerilerinde ve motor işlevlerde yetersizlik göstermektedir. Bu gelişim alanlarındaki bir ya da birden fazla yetersizlik çocuğu olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Zihinsel işlevlerde önemli derecede normal altı, bunun yanı sıra zihinsel işlevlerle ilişkili uyumsal beceri alanlarından (iletişim,öz-bakım,ev yaşamı,sosyal beceriler,toplumsal yararlılık,kendini yönetme,sağlık ve güvenlik,işlevsel akademik beceriler,boş zaman ve iş) iki ya da daha fazlasında sınırlılıklar gösterebilirler. Gelişim alanlarındaki yetersizliklerden dolayı olumsuz yönde etkilenen çocuklarda genel eğitim hizmetleri yetersiz kalmakta ve özel eğitim hizmetlerine gereksinim duyulmaktadır.
Zihinsel engellilikte 3 temel özellik vardır.
- Genel zeka işlevinin belirgin derecede ortalamanın altında olması.
- Yaşadığı toplumdaki kendi yaş grubu ile kıyaslandığında toplumsal beceriler, sorumluluk, iletişim kurma, günlük beceriler ve kendi kendine yeterlilik gibi alanlarda geriliğin olması.
- 16 yaşından önce başlaması.
Konuşma, dikkat, bellek, düşünme gibi zihinsel işlevlerde belirgin bozukluk görülmekte olup, özellikte bellekte ve dikkatte görülen bozukluk belirgindir. Zihin engelliğinde, zihinsel işlevlerdeki bozukluğa eşlik eden bir durum ise uyumsal davranışlardaki yetersizliktir. Uyumsal davranışlardaki yetersizlik, bireyin kendi yaşından ve kültür grubundan beklenen kişisel bağımsızlık ve sosyal sorumluluklarını yerine getirememesi olarak ele alınmaktadır. Uyumsal davranışlara örnek olarak insanlarla iletişim kurabilme (dili anlamak), günlük yaşam aktivitelerini yapabilme (yemek yiyebilme, banyo yapabilme vb), akademik becerileriler de bulunma (okuma, yazma ve aritmetik işlemleri yapabilme) ve bir iş bulup çalışabilme örnek olarak verilebilir.
Zihinsel Engelliliği olan çocuklarda gelişmenin aşamaları örneğin konuşma, yürüme vb. yaşıtlarına göre belirgin derecede geç olmaktadır. Zihinsel engelliliğinin belirtileri doğumda ortaya çıkabileceği gibi, bazen de çocukluk döneminin sonunda kendisini gösterebilmektedir. Belirtilerin başlama zamanı zihinsel engelliliğine neden olan hastalığa bağlı olarak değişir. Hafif derecedeki zihinsel engelliliğinin tanımlanması ancak okul öncesi eğitim devresinde sosyal, iletişim veya akademik becerilerdeki yetersizlikle açığa çıkabilecektir.
Zihinsel Engelliliğin Belirtileri
- Oturma, kalkma, emekleme ve yürümeyi diğer çocuklardan daha geç olarak yapar.
- Daha geç konuşur veya konuşmasında sıkıntılar vardır.
- Öğrendiklerini çabuk unutur. Hatırlamada zorlukları vardır.
- Alışverişte, para hesabında zorlukları vardır.
- Sosyal kurallara uymada sıkıntısı vardır.
- Problem çözmede ve/veya mantıklı düşünmede sıkıntısı vardır.
En Çok Kullanılan Terapi Teknikleri
- Uygulamalı davranış analizi (ABA: Applied BehaviorAnalysis),
- Duyu Bütünleme Terapisi (Sensory Integration Therapy),
- DIR Floortime,
- Oyun Terapisi (Play Therapy)